Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας υπογόνιμο θεωρείται ένα ζευγάρι όταν δεν επιτυγχάνει σύλληψη μετά από ένα χρόνο συχνών σεξουαλικών επαφών χωρίς τη χρήση αντισύλληψης. Σύμφωνα με τον ορισμό της υγείας, όπως αυτός έχει διατυπωθεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.), η υπογονιμότητα αποτελεί διαταραχή της υγείας και χρήζει αντιμετώπισης. Η τεκνοποίηση και η δημιουργία οικογένειας θεωρούνται δικαίωμα του κάθε ανθρώπου.
Συχνότητα της υπογονιμότητας
Σύμφωνα με διάφορες επιδημιολογικές μελέτες και εκτιμήσεις του Π.Ο.Υ., περίπου το 10-12% των ζευγαριών που βρίσκονται σε αναπαραγωγική ηλικία αντιμετωπίζει κάποιας μορφής δυσκολία στην προσπάθειά του να αποκτήσει απογόνους. Παγκοσμίως, υπολογίζεται ότι υπάρχουν περίπου 80-90 εκατομμύρια υπογόνιμα ζευγάρια, στα οποία προστίθενται περίπου 2 εκατομμύρια νέα ζευγάρια ετησίως, με τάση για αύξηση. Σημειωτέον ότι ο καρκίνος προσβάλλει περίπου 6 εκατομμύρια άτομα ετησίως και η ελονοσία περίπου 100 εκατομμύρια: επομένως, η υπογονιμότητα, χωρίς να αποτελεί μείζονα διαταραχή της υγείας, δεν είναι διόλου αμελητέα, σε παγκόσμια κλίμακα.Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν ακόμη πλήρεις επιδημιολογικές μελέτες της υπογονιμότητας, αλλά εκτιμάται ότι περίπου 300.000 ζευγάρια δυσκολεύονται να αποκτήσουν παιδιά.
Η συχνότητα της υπογονιμότητας μπορεί να ποικίλλει από περιοχή σε περιοχή και από πληθυσμό σε πληθυσμό. Είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν υπάρχει ειδικό «προφίλ» του υπογόνιμου ζευγαριού. Η υπογονιμότητα είναι πολυσύνθετη και ρευστή κατάσταση: το ίδιο άτομο, ή ζευγάρι, μπορεί να διανύσει μεγάλες χρονικές περιόδους στις οποίες αδυνατεί να συλλάβει και η αδυναμία αυτή μπορεί να επέλθει, ή να λήξει, χωρίς προειδοποίηση. Τις περισσότερες φορές η υπογονιμότητα δεν έχει ειδικά συμπτώματα (π.χ. πόνο, πυρετό, δυσφορία...) κι έτσι δεν την αντιλαμβανόμαστε.
Παγκοσμίως, 90 εκατομμύρια ζευγάρια αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα σύλληψης. Το 85% από τα ζευγάρια αυτά (77 εκατομμύρια), δεν αναζητούν ποτέ βοήθεια για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Από τα 13 εκατομμύρια ζευγάρια που αναζητούν ιατρική βοήθεια, ποσοστό μικρότερο από το 42%, θα αρχίσει τελικά θεραπεία. Έτσι, λοιπόν, από όλα τα ζευγάρια που αντιμετωπίζουν το πρόβλημα, μόνο το 6% έχουν την ιατρική βοήθεια που απαιτείται.
Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε πρόσφατα στο πλαίσιο ημερίδας η Ένωση Μαιευτήρων-Γυναικολόγων Ελλάδας ένα στα έξι ζευγάρια στην Ελλάδα που βρίσκονται σε αναπαραγωγική ηλικία αντιμετωπίζει σήμερα πρόβλημα αναπαραγωγής. Μάλιστα η Eurostat αναφέρει ότι ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά γονιμότητας στην ΕΕ καταγράφεται στην Ελλάδα, καθώς οι Ελληνίδες γεννούν, κατά μέσο όρο, 1,28 παιδιά, σύμφωνα με στοιχεία του 2005.
Οσον αφορά γενικά στα προβλήματα-κινδύνους που συμβάλλουν στην υπογονιμότητα της γυναίκας και του άνδρα, κάποια από αυτά εντοπίζονται στη μετάθεση της αναπαραγωγικής ηλικίας της γυναίκας και στην ελάττωση του σπέρματος εξαιτίας περιβαλλοντικών λόγων, όπως της εμφάνισης στο νερό ενώσεων με οιστρογονικές ιδιότητες από τα βιομηχανικά απόβλητα που εισχωρούν στον κύκλο της διατροφής.
Σας παραθέτουμε ιστοσελίδες Επιστημονικών Εταιρειών, Αρχών και Σωματείων, σχετικές με τη Γονιμότητα, την Υπογονιμότητα και την Ψυχική Υγεία:
Σύνδεσμοι Επιστημονικών Εταιρειών σχετικών με την Υπογονιμότητα
International Federation of Fertility Societies (IFFS)
European Society for Human Reproduction and Embryology
American Society for reproductive Medicine
The Human Fertilisation and Embryology Authority-UK (HFEA)
Σύνδεσμοι Σωματείων σχετικών με την Γονιμότητα
Σωματείο Γονιμότητας Magna Mater
Σωματείο Υποστήριξης Γονιμότητας Κυβέλη
Σύνδεσμοι Επιστημονικών Εταιρειών
Ελληνική Ψυχαναλυτική Εταιρεία
International Infertility Counseling Organization
Ελληνικοί Οργανισμοί και Αρχές για την Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή
Εθνική Αρχή ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής
Ελληνική Εταιρεία Ψυχικής Υγείας στην Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή
