Πώς οι ψαράδες μας σταμάτησαν να ρίχνουν σκουπίδια στο βυθό και με τα δίχτυα τους, ανακτούν πλαστικά απόβλητα

Οι ψαράδες στο ελληνικό λιμάνι του Κερατσινίου συνήθιζαν να ρίχνουν τα παλιά τους δίχτυα στη θάλασσα, βλάπτοντας την άγρια ​​ζωή, διαταράσσοντας τις υπηρεσίες του οικοσυστήματος και απειλώντας έμμεσα την ανθρώπινη υγεία.

Χάρη στην εκπαίδευση από τη μη κερδοσκοπική επιχείρηση Enaleia, οι ψαράδες από αυτό και άλλα 41 λιμάνια στην Ελλάδα έχουν σταματήσει να ρίχνουν σκουπίδια και αντ' αυτού ανακτούν τα πλαστικά απόβλητα με τα δίχτυα τους.

Η ανθρωπότητα παράγει πάνω από 430 εκατομμύρια τόνους πλαστικού ετησίως παγκοσμίως, τα δύο τρίτα των οποίων είναι βραχύβια προϊόντα που σύντομα γίνονται απόβλητα. Τα εγκαταλελειμμένα, χαμένα και πεταμένα αντικείμενα από τον εξοπλισμό ψαρέματος είναι η πιο θανατηφόρα μορφή θαλάσσιου πλαστικού, λένε οι ειδικοί, απειλώντας το 66% των θαλάσσιων ζώων, συμπεριλαμβανομένων όλων των ειδών θαλάσσιας χελώνας και το 50% των θαλάσσιων πτηνών.

«Πιάσαμε πολύ (πλαστικό), αλλά μόλις το πιάσαμε, κρατήσαμε τα ψάρια και πετάξαμε το πλαστικό πίσω στη θάλασσα», είπε ο Mokhtar Mokharam, ο αρχηγός της ομάδας του αλιευτικού σκάφους Panagiota II. «Έχουν περάσει δύο χρόνια (από τότε που ξεκίνησε το σκάφος μας) συλλέγοντας πλαστικά. Είναι καλύτερα τώρα που το μαζεύουμε, να καθαρίσουμε τη θάλασσα».

Για την αντιμετώπιση της μάστιγας της πλαστικής ρύπανσης, οι ειδικοί λένε ότι οι κυβερνήσεις και οι επιχειρήσεις πρέπει να οδηγήσουν σε τρεις αλλαγές στην αγορά – την επαναχρησιμοποίηση, την ανακύκλωση και τον επαναπροσανατολισμό και τη διαφοροποίηση των χρήσεων των προϊόντων – και να αγκαλιάσουν μια κυκλική οικονομία.

«Δεν μπορούμε να αρνηθούμε το πρόβλημά μας με τα πλαστικά απόβλητα. Μας ακολουθεί παντού, στις μεγαλύτερες πόλεις, στα μικρότερα χωριά, στα ψηλότερα βουνά και στις βαθύτερες θάλασσες», δήλωσε ο Arnold Kreilhuber, Διευθυντής του Γραφείου Ευρώπης του Ευρωπαϊκού Παραρτήματος Περιβαλλοντικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP). «Ενθαρρύνουμε λύσεις που μειώνουν την παραγωγή πλαστικών απορριμμάτων, συμβάλλουν στη βιώσιμη διαχείριση των απορριμμάτων και διασφαλίζουν ένα καθαρό, υγιές και βιώσιμο περιβάλλον για όλους. Μέσα από ισχυρές πολιτικές και αλλαγές στην αγορά χρησιμοποιώντας ήδη υπάρχουσες τεχνολογίες, μπορούμε να μειώσουμε τη ρύπανση από πλαστικό κατά 80% έως το 2040».

Σε κοινή εκδήλωση με το UNEP στο λιμάνι του Κερατσινίου ενόψει της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος στις 5 Ιουνίου, η Enaleia ανακοίνωσε ότι θα αρχίσει πλέον να εργάζεται στην Αίγυπτο και την Ισπανία και θα αναβαθμίσει τη δραστηριότητά της στην Κένυα και την Ιταλία. Η επέκταση θα περιλαμβάνει τοπικούς εταίρους σε ορισμένες από αυτές τις χώρες. Η Enaleia έχει συγκεντρώσει μέχρι στιγμής συνολικά 770 τόνους πλαστικού. Μέχρι το 2024, αναμένεται να είναι σε θέση να συλλέγει 1.000 τόνους πλαστικού ετησίως.

Από το 2018, η μη κερδοσκοπική επιχείρηση συνεργάζεται με αλιείς και εταιρείες στην Ελλάδα για να προωθήσει μια κυκλική προσέγγιση και να κάνει τα θαλάσσια οικοσυστήματα πιο βιώσιμα. Τα δίχτυα αλιείας αντιπροσωπεύουν το 16% των απορριμμάτων Enaleia που ανακτήθηκαν στην Ελλάδα και έφτασαν στο εργοστάσιο ανακύκλωσης, ακολουθούμενα από πολυαιθυλένιο υψηλής πυκνότητας (12,5%), πολυαιθυλένιο χαμηλής πυκνότητας (8%) και μέταλλα (7,5%). Άλλοι τύποι ανακυκλώσιμου πλαστικού αντιπροσώπευαν το 12% των ανακτηθέντων απορριμμάτων, ενώ το υπόλοιπο 44% αποτελούνταν από μη ανακυκλώσιμα πλαστικά, οργανικά απόβλητα, μικροπλαστικά και μη αναγνωρίσιμο υλικό.

Αυτό που είχε στο μυαλό του ο Λευτέρης Αραπάκης, ένας Νέος Πρωταθλητής της Γης για την Ευρώπη το UNEP, όταν συνίδρυσε την Enaleia, ήταν να υιοθετήσουμε μία κυκλική προσέγγιση.

«Εκπαιδεύουμε τις αλιευτικές κοινότητες να ψαρεύουν πλαστικό από τη θάλασσα και να μας δίνουν τον χρησιμοποιημένο αλιευτικό εξοπλισμό τους. Αυτό το εμποδίζει να εισέλθει στη θάλασσα και να γίνει η πιο θανατηφόρα μορφή θαλάσσιου πλαστικού - ghost nets», είπε. «Και στη συνέχεια, μαζί με εταιρείες ανακύκλωσης, είμαστε σε θέση να μετατρέψουμε αυτό το υλικό σε νέα, βιώσιμα προϊόντα και να υποστηρίξουμε περαιτέρω τις αλιευτικές κοινότητες στη συλλογή πλαστικών από τη θάλασσα».

{https://www.youtube.com/watch?v=rc8PA8uMPcg&t=5s}

Κάθε βράδυ, συντονιστές που προσλαμβάνονται από την Enaleia στα λιμάνια του δικτύου τους συλλέγουν και ζυγίζουν το πλαστικό που έχει ανακτήσει κάθε σκάφος. Τα σκάφη λαμβάνουν χρήματα για κάθε κιλό πλαστικού που παραδίδουν. Μέσω ενός συστήματος block-chain τρίτων, πιστοποιούν το λιμάνι προέλευσης και συγκεκριμένο τύπο πλαστικού. Στη συνέχεια, το πλαστικό μεταφέρεται σε εταιρείες ανακύκλωσης που το μετατρέπουν σε πέλλετ. Τελικά παραδίδεται σε διάφορες εταιρείες που ανακυκλώνουν το θαλάσσιο πλαστικό για να φτιάξουν νέα προϊόντα, όπως κάλτσες, μαγιό και έπιπλα.

Η εύρεση εταιρειών ανακύκλωσης που θα μπορούσαν να επεξεργαστούν το πλαστικό που συνέλεξαν οι ψαράδες της Enaleia δεν ήταν εύκολη, είπε ο Αραπάκης, καθώς απαιτούσε ειδική διαδικασία καθαρισμού. Η Skyplast αποδέχτηκε την πρόκληση. Αλλά δεν μπορούν να ανακυκλωθούν όλα τα είδη πλαστικού.

«Εμείς οι ανακυκλωτές δεν είμαστε μάγοι. Δεν μπορούμε να ανακυκλώσουμε τα πάντα. Μερικές από τις συσκευασίες που λαμβάνουμε εδώ δεν είναι σχεδιασμένες για ανακύκλωση», δήλωσε ο Λευτέρης Μπαστάκης, ιδρυτής της Skyplast. «Θέλουμε οι παραγωγοί συσκευασιών να καταβάλουν μεγαλύτερη προσπάθεια για να παράγουν συσκευασίες φιλικές προς την ανακύκλωση».

Αυτό είναι ένα από τα πολλά ζητήματα που πιθανότατα θα εξετάσει η διεθνής κοινότητα στο Παρίσι από τις 29 Μαΐου έως τις 2 Ιουνίου στη δεύτερη σύνοδο της Διακυβερνητικής Επιτροπής Διαπραγματεύσεων (INC-2) για την ανάπτυξη ενός νομικού εργαλείου που θα είναι διεθνώς δεσμευτικό μέσο για την πλαστική ρύπανση, συμπεριλαμβανομένης της θαλάσσιο περιβάλλον. Το νέο νομικό μέσο, ​​το οποίο αναμένεται να καλύψει ολόκληρο τον κύκλο ζωής του πλαστικού, θα μπορούσε να τεθεί σε ισχύ έως το 2024.

Καθώς οι εκπρόσωποι των χωρών αρχίζουν να φτάνουν στο Παρίσι, Έλληνες ψαράδες έδεσαν τα σκάφη τους αυτή την εβδομάδα, την τελευταία της αλιευτικής περιόδου. Τώρα θα περιμένουν μέχρι τον Οκτώβριο για να γεμίσουν ξανά τη γάστρα τους με ψάρια – και πλαστικό.

Η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος στις 5 Ιουνίου είναι η μεγαλύτερη διεθνής ημέρα για το περιβάλλον. Με επικεφαλής το UNEP και διοργανώνεται ετησίως από το 1974, η εκδήλωση έχει γίνει η μεγαλύτερη παγκόσμια πλατφόρμα για την περιβαλλοντική προσέγγιση, με εκατομμύρια ανθρώπους από όλο τον κόσμο να συμμετέχουν στην προστασία του πλανήτη. Φέτος, η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος θα επικεντρωθεί στις λύσεις για την κρίση της πλαστικής ρύπανσης.

Για περισσότερες πληροφορίες, επικοινωνήστε με τον Alejandro Laguna, Επικεφαλής Επικοινωνίας για την Ευρώπη, στο Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε..