Ποιοι όμως είναι οι κίνδυνοι από την έξοδο αυτή των παιδιών και ποια είναι τα προληπτικά μέτρα που πρέπει να πάρουν οι γονείς για να ελαχιστοποιήσουν τους κινδύνους που κρύβονται σε όλα αυτά τα μέρη και απειλούν τα παιδιά τους;
Τα παιδιά των πόλεων ζουν και μεγαλώνουν σε ένα προστατευμένο περιβάλλον, σε ένα κόσμο που τους παρέχει ασφάλεια και προστασία. Στην πόλη δεν υπάρχουν φίδια, τσούχτρες, άγρια φύση, επικίνδυνο περιβάλλον για τραυματισμούς, δηλητηριάσεις, αλλεργίες και ατυχήματα.
Το πρόβλημα είναι άλλοτε μικρότερο και άλλοτε μεγαλύτερο, ανάλογα με την ηλικία του παιδιού και την αιτία που το προκάλεσε.
Αυτό όμως που έχει σημασία και αξία είναι η προετοιμασία των γονιών και των παιδιών προκειμένου να αντιμετωπίσουν του πιθανούς κινδύνους που εγκυμονούν σε όλα αυτά τα μέρη.
Οι γονείς πρέπει να έχουν μεριμνήσει από πριν τι θα συμβεί, τι θα κάνουν και τι πρέπει να έχουν μαζί τους αν το παιδί τους το τσιμπήσει κουνούπι, μέλισσα, σφήκα, τσιμπούρι, τσούχτρα, σκορπιός, φίδι κλπ.
Πώς να αντιμετωπίσουν ένα τραυματισμό, ένα πνιγμό ή μια δηλητηρίαση και τι πρέπει να έχουν μαζί τους στο φαρμακείο τους.
Τα τσιμπήματα από τα διάφορα έντομα συνήθως πέρα από τον πόνο και το οίδημα στο σημείο του τσιμπήματος δεν προκαλούν κάτι περισσότερο στα περισσότερα από τα παιδιά και αντιμετωπίζονται με την χορήγηση κάποιου αναλγητικού και αντισταμινικού από το στόμα. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις παιδιών που πάσχουν ή που μπορεί για πρώτη φορά να εμφανίσουν σοβαρή αλλεργία ή και αλλεργικό σοκ.
Αν το παιδί μετά το τσίμπημα αρχίσει να εμφανίζει κοκκινίλες, να πρήζεται το πρόσωπο, ο λαιμός του ή η γλώσσα του, να ζαλίζεται, να θέλει να κάνει εμετό, να μην μπορεί να καταπιεί, να εμφανίζει δυσκολία στην αναπνοή του κλπ, τότε η κατάσταση είναι σοβαρή και πρέπει να παρέχεται το συντομότερο δυνατόν ιατρική βοήθεια.
Οι γονείς των παιδιών που πάσχουν από σοβαρή αλλεργία μπορούν να έχουν μαζί τους ένεση αδρεναλίνης (anapen – τουλάχιστον δύο), έτοιμη να γίνει από τον ίδιο τον γονιό ή το παιδί και να την κάνουν. Αν τα συμπτώματα δεν υποχωρήσουν μέσα σε 15 λεπτά μπορούν να την επαναλάβουν.
Η ένεση μπορεί να γίνει και πάνω από τα ρούχα. Αν έχετε αμφιβολία για το αν πρέπει να την κάνετε ή όχι καλύτερα να την κάνετε. Το παιδί σας δεν θα πάθει τίποτε ενώ αν δεν την κάνετε και την χρειάζεται, μπορεί να κινδυνεύσει η ζωή του. Μπορείτε να την μεταφέρετε και στο αεροπλάνο αν έχετε ένα σημείωμα από τον γιατρό σας.
Ταυτόχρονα πρέπει να μεταφέρετε γρήγορα το παιδί προς το πλησιέστερο νοσοκομείο, κέντρο υγείας ή γιατρό της περιοχής.
Αν σας τσιμπήσει μέλισσα και δεν παρουσιάσετε αλλεργική αντίδραση, βγάλτε το κεντρί, καθαρίστε την περιοχή του τσιμπήματος με νερό και σαπούνι, βάλτε αντισηπτικό, πάγο και δώστε αντισταμινικό και αναλγητικό για τον πόνο.
Για τα τσιμπήματα από τα κουνούπια χρησιμοποιείστε τα σκευάσματα που πωλούνται και κρατούν τα κουνούπια μακριά, κουνουπιέρες και ρούχα που να καλύπτουν το δέρμα σας. Για μετά το τσίμπημα υπάρχουν επίσης διάφορα σκευάσματα ή μπορείτε εναλλακτικά να βάλετε κορτιζονούχο κρέμα.
Οι τσούχτρες προκαλούν έντονο πόνο οίδημα και ερυθρότητα αλλά κάποιες φορές σοβαρότερα συμπτώματα αλλεργίας.
Ξεπλύνετε με άφθονο θαλασσινό νερό (προσοχή όχι γλυκό νερό), ξεκολλήστε με καλυμμένο χέρι τα πλοκάμια που είναι κολλημένα στο δέρμα, εφαρμόστε κορτιζονούχο κρέμα, δώστε αντισταμινικό και αναλγητικό. Στην περίπτωση σοβαρής αλλεργίας ισχύουν οι οδηγίες με την ένεση αδρεναλίνης και αναζήτηση ιατρικής βοήθειας.
Δεν είναι όλοι οι σκορπιοί δηλητηριώδεις. Τα συμπτώματα από το δάγκωμα μπορεί να είναι έντονος πόνος, πρήξιμο, φαγούρα, εμετοί, έντονη εφίδρωση και προβλήματα από την όραση. Δώστε αναλγητικά και μεταφέρετε το παιδί άμεσα στο νοσοκομείο.
Το δάγκωμα του φιδιού είναι πάντοτε σοβαρό και πάντοτε πρέπει να μεταφέρεται το παιδί στο πλησιέστερο νοσοκομείο για παροχή βοήθειας. Στην Ελλάδα τα περισσότερα από τα φίδια δεν είναι δηλητηριώδη με εξαίρεση την οχιά. Αν μπορέσετε φωτογραφίστε το φίδι ώστε να ξέρουν οι γιατροί στο νοσοκομείο αν ήταν δηλητηριώδες.
Καθαρίστε το τραύμα με νερό, βάλτε το παιδί να ξαπλώσει, καθησυχάστε το, και αν το δάγκωμα είναι σε άκρο βάλτε το άκρο σε χαμηλότερη θέση από το υπόλοιπο σώμα. Μην ρουφήξετε το δηλητήριο με το στόμα σας, παρά μόνο αν έχετε την ειδική συσκευή, μην ανοίξετε το τραύμα με μαχαίρι και μην εφαρμόσετε περίδεση.
Θυμηθείτε πριν φύγετε για διακοπές να ελέγξετε το βιβλιάριο υγείας του παιδιού σας για εμβόλια που έχουν παραμεληθεί να γίνουν.
Φροντίστε πριν φύγετε να τα κάνετε. Φωτογραφίστε με το κινητό σας τις σελίδες με τα εμβόλια του παιδιού, για να τα έχετε μαζί σας να τα δείξετε σε περίπτωση που χρειαστεί.
Φροντίστε στην περιοχή που θα πάτε να μάθετε τα τηλέφωνα των παιδιάτρων, κέντρου υγείας, νοσοκομείου και φαρμακείων.
Αν δεν υπάρχει κοντινό φαρμακείο έχετε μαζί σας φαρμακείο που θα περιλαμβάνει οπωσδήποτε αντιπυρετικά-αναλγητικά, αντισταμινικό, κορτιζόνη από το στόμα, αντισηπτικό, γάζες, επιδέσμους, λευκοπλάστ, χανζαπλάστ, ψαλιδάκι, νάρθηκα, κορτιζονούχο κρέμα, στικ αμμωνίας, στέρι-στριπ για κλείσιμο της πληγής χωρίς ράμματα και ότι άλλο εσείς πιστεύεται ότι θα σας φανεί χρήσιμο.
Μην αφήνετε το παιδί σας να παίζει μέσα ή κοντά σε αποθήκες με γεωργικά εργαλεία και φάρμακα, να μην βάζει τα δάχτυλά του σε βρύσες στην αυλή, να μην παίζει μέσα σε πολύχρωμα φυτά που ελκύουν τα έντομα, να μην περπατάει ξυπόλυτο στο ύπαιθρο.
Φροντίστε για την αντηλιακή του προστασία. Μην το αφήνετε να παίζει έξω ή να πηγαίνετε στην θάλασσα από τις 11 το πρωί μέχρι τις 4 το απόγευμα. Χρησιμοποιείστε καπέλο γυαλιά ηλίου, σκιά και μπλουζάκια μα μακριά μανίκια.
Εκπαιδευτείτε σε τεχνικές πρώτων βοηθειών, αντιμετώπισης και φροντίδας τραυμάτων και καρδιοαναπνευστικής αναζωογόνησης για την περίπτωση πνιγμού και ασφυξίας.
Κώστας Νταλούκας
Παιδίατρος
Πρόεδρος της Ένωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Αττικής