Αστεροσκοπείο Αθηνών: Ήταν η τρίτη μεγαλύτερη καταστροφή από πλημμύρες στην Αττική

Η πλημμύρα της Τετάρτης στη Δυτική Αττική, με 15 νεκρούς μέχρι τώρα, αν και τοπικό φαινόμενο, είναι η τρίτη μεγαλύτερη καταστροφή από πλημμύρες στην Αττική, όσον αφορά στον αριθμό των θυμάτων, ύστερα από την μεγάλη πλημμύρα στα δυτικά προάστια, στις 5 και 6 Νοεμβρίου 1961 και στην ίδια περιοχή στις 2 και 3 Νοεμβρίου 1977

Αυτό δήλωσε στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο δρ Κώστας Λαγουβάρδος, διευθυντής ερευνών του Ινστιτούτου Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) και υπεύθυνος του μετεωρολογικού ιστοτόπου meteo.gr.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του κ. Λαγουβάρδου και των συναδέλφων του, Β. Κοτρώνη και Κ. Παπαγιαννάκη, «το ΕΑΑ/meteo.gr, δυστυχώς δεν διαθέτει σταθμό στην περιοχή, αλλά το φαινόμενο πρέπει να ήταν πολύ τοπικό και ο κύριος όγκος βροχής να έπεσε στους ορεινούς όγκους, βόρεια της περιοχής που επλήγη».

Οι ερευνητές του ΕΑΑ, αναλύοντας τις δορυφορικές φωτογραφίες, διαπίστωσαν μια ανατροφοδότηση καταιγίδων στην περιοχή, το χρονικό διάστημα από τις 03:00 έως 07:00 της Τετάρτης, διαδικασία η οποία, όπως λένε, «θα μπορούσε να προκαλέσει συνεχή βροχόπτωση σε μια περιορισμένη περιοχή, οδηγώντας με τον τρόπο αυτό σε ξαφνική πλημμύρα, με τις καταστροφικές συνέπειες που διαπιστώσαμε».

Επίσης, επισημαίνουν ότι η περιοχή είχε δεχτεί αρκετές βροχές τις δύο προηγούμενες ημέρες, τη Δευτέρα και την Τρίτη, με αποτέλεσμα τον κορεσμό του εδάφους.
Οι κοντινοί μετεωρολογικοί σταθμοί, στο διάστημα αυτό κατέγραψαν σχετικά χαμηλά ύψη βροχής, συγκεκριμένα 12 χιλιοστά στους Αγίους Θεοδώρους, στα δυτικά, 25 χιλιοστά στα Βίλια, στα βόρεια και ελάχιστη βροχή στην Ελευσίνα, στα ανατολικά. «Το γεγονός αυτό συνηγορεί για την τοπικότητα του φαινομένου» σύμφωνα με τον κ. Λαγουβάρδο.

Όπως επισημαίνει, «δυστυχώς η Αττική πλήττεται συχνά από αιφνίδιες πλημμύρες. Συστηματική καταγραφή των πλημμυρών στην Αττική από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών από το 1980 και μετά, περιλαμβάνει δέκα καταστροφικά επεισόδια πλημμυρών στην Αττική, με 19 νεκρούς και πολύ περισσότερα με μόνο υλικές ζημιές».

Λιγότερες αλλά πιο έντονες πλέον οι βροχοπτώσεις στην Αθήνα

Όσο περνούν τα χρόνια, τόσο γίνονται λιγότερες οι μέρες που βρέχει στην Αττική, όμως οι βροχές τείνουν να γίνουν πιο έντονες. Αυτό προκύπτει από την ανάλυση των ιστορικών στοιχείων για την πορεία της συνολικής ετήσιας βροχόπτωσης στην Αθήνα (Θησείο), από τα μέσα, περίπου του 19ου αιώνα (1860), μέχρι σήμερα, όπως επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κύρια ερευνήτρια του Ινστιτούτου Περιβάλλοντος του ΕΑΑ, δρ Δήμητρα Φουντά.

Τα δεδομένα αυτά προέρχονται από το ιστορικό αρχείο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και είναι η παλαιότερη πηγή πληροφοριών για τις βροχοπτώσεις στην Ελλάδα και από τις παλαιότερες για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου γενικότερα. 

«Αν και η βροχόπτωση παρουσιάζει έντονη μεταβλητότητα από χρόνο σε χρόνο και διαφορετικές τάσεις αύξησης ή μείωσης κατά περιόδους, είναι χαρακτηριστικό», όπως λέει η κ. Φουντά, «ότι η μακροχρόνια τάση σε κλίμακα ενάμιση αιώνα παραμένει σχεδόν σταθερή».

Καταγράφοντας τα τελευταία 150 χρόνια το ποσοστό των ημερών βροχής ανά δεκαετία, κατά τις οποίες το ύψος της ημερήσιας βροχόπτωσης στην Αθήνα ξεπέρασε τα 30 ή και τα 50 χιλιοστά, δηλαδή το ποσοστό των ισχυρών και των ιδιαίτερα ισχυρών βροχοπτώσεων, αντίστοιχα, παρουσιάζεται μια αύξηση του ποσοστού των ισχυρών βροχοπτώσεων τις τελευταίες δεκαετίες. Το μεγαλύτερο ποσοστό ισχυρών βροχοπτώσεων μέσα στον τελευταίο ενάμιση αιώνα εμφανίζεται κατά το διάστημα 1998-2007, σύμφωνα με την κ. Φουντά.

Οι μετρήσεις προέρχονται από το ιστορικό αρχείο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και αφορούν τον σταθμό του Θησείου (από το 1891 ο σταθμός βρίσκεται στο ίδιο σημείο, στο λόφο Νυμφών). Για το προηγούμενο διάστημα, οι μετρήσεις προέρχονται από διάφορα σημεία στο κέντρο της Αθήνας.