Ήδη, το παιδί γνωρίζει ότι η μητέρα του είναι έγκυος και ότι θα αποκτήσει ένα μωρό – θα του το έχουν σίγουρα πει και θα το έχει καταλάβει, βλέποντας τη μεγάλη κοιλιά της μαμάς.
Θα πρέπει λοιπόν να του πουν ότι σε λίγο καιρό η μητέρα του θα γεννήσει, ότι θα φύγει από το σπίτι για μερικές μέρες και θα πάει σε ένα μέρος που λέγεται μαιευτήριο και όπου οι γιατροί θα την βοηθήσουν να γεννήσει το μωρό.
Τις ημέρες εκείνες, αυτός θα μείνει με τον πατέρα του.
Θα του εξηγήσουν ότι δεν θα μπορεί να επισκέπτεται τη μητέρα του, αλλά θα μπορεί να μιλά μαζί της στο τηλέφωνο, ενώ ο μπαμπάς του θα του δίνει νέα της μαμάς και του μωρού.
Θα του εξηγήσουν ότι αυτό θα κρατήσει μερικές μέρες και ότι στη συνέχεια η μαμά του θα γυρίσει στο σπίτι με το μωρό. Θα του πουν ότι το μωρό αυτό θα είναι αδελφάκι του και οι γονείς του θα το φροντίζουν όπως φροντίζουν κι εκείνο. Ότι στην αρχή το μωρό θα είναι πολύ μικρό και δεν θα μπορεί να παίζει μαζί του, αλλά ότι όταν μεγαλώσει, μπορεί να γίνει ένας καλός σύντροφος στα παιχνίδια του.
Από τη μητέρα που είναι έγκυος στο δεύτερο παιδί της, ενώ το πρώτο είναι ακόμα μικρό, πολλές φορές ο επικείμενος τοκετός αντιμετωπίζεται με άγχος, επειδή συμπίπτει συνήθως με τον πρώτο μεγάλο αποχωρισμό από το παιδί της. Επίσης, η μητέρα μπορεί να αντιμετωπίζει με άγχος το ότι θα πρέπει να μοιράζει την αγάπη και τη φροντίδα της ανάμεσα σε δύο παιδιά – καθώς δεν έχει ακόμη αυτήν την εμπειρία. Τα πράγματα μοιάζουν, ευτυχώς, λίγο πιο απλά όταν έρχεται ένα τρίτο ή τέταρτο παιδί στην οικογένεια.
Και με τη ζήλια τι γίνεται;
Οι γονείς μπορούν να εξηγήσουν σ’ ένα παιδί ότι αυτό που αισθάνεται είναι ζήλια.
Μπορούν να του πουν ότι κατανοούν ότι θα προτιμούσε να μην μοιράζεται με κανέναν τα αγαπημένα του πρόσωπα και ότι δεν είναι κακό να αισθάνεται έτσι, και μάλιστα θα τους χαροποιούσε πολύ να μπορεί να συζητεί μαζί τους τα συναισθήματά του.
Ότι ίσως ο χρόνος της μαμάς να είναι από εδώ και στο εξής μοιρασμένος, αλλά δεν συμβαίνει το ίδιο και με την αγάπη της. Ότι θα πρέπει να ζητάνε χρόνο από τη μαμά, όταν τυχόν νιώσουν ότι τους λείπει, χωρίς να νιώθουν ένοχα γι’ αυτό.
Μπορούν ταυτόχρονα να του τονίσουν και τα θετικά που υπάρχουν στο να έχει κανείς αδέλφια. Πρέπει να του εξηγήσουν ότι δεν μπορεί να κάνει τίποτε άλλο από το να αποδεχθεί αυτήν την κατάσταση.
Μόνο έτσι ένα παιδί θα καταφέρει να ξεπεράσει σιγά σιγά τη ζήλια του, γεγονός που συμβαίνει συνήθως μετά τα πέντε πρώτα χρόνια ζωής.
Πρέπει λοιπόν οι γονείς να επιτρέπουν σ’ ένα παιδί να αισθάνεται ζήλια και να μην το ενοχοποιούν γι’ αυτό.
Οφείλουν από την άλλη να οριοθετήσουν τις εκδηλώσεις της ζήλιας και να μην επιτρέπουν σ’ ένα παιδί να επιτίθεται σωματικά, να χτυπάει ή να δαγκώνει το αδελφάκι του, λέγοντάς του πως αυτό είναι απαράδεκτο και ανεπίτρεπτο. Μπορούν όμως να του επιτρέπουν να εκδηλώνει τη ζήλια του με τα λόγια και με έμμεσους τρόπους που βοηθούν στην εκτόνωσή της (π.χ., να κακομεταχειρίζεται μια κούκλα του).
Ίσως μπορούν ακόμα να συζητήσουν μαζί του και ανάλογες εμπειρίες δικές τους όχι μόνον ως παιδιά, αλλά για παράδειγμα ως ενήλικοι και εργαζόμενοι στο χώρο της δουλειάς τους, τονίζοντας τους τρόπους που αυτοί βρήκαν να εκτονώσουν, αλλά και να μετατρέψουν σε κάτι χρήσιμο το συναίσθημα αυτό.
Οι γονείς μπορούν επίσης να βοηθήσουν τα παιδιά τους να ξεπεράσουν το συναίσθημα της ζήλιας, ενισχύοντας τη διαφοροποίηση μεταξύ τους – αντί να προσπαθούν να τα «εξισώσουν», όπως κάνουν πολλοί γονείς. Υπάρχουν διαφορετικά προνόμια και δικαιώματα για κάθε ηλικία μέσα στην οικογένεια.
Θα ήταν -για παράδειγμα- πολύ χρήσιμο για το μεγαλύτερο παιδί να έχει κάποιο δικό του αποκλειστικό χρόνο με τους γονείς, ή έστω χωριστά με τον καθένα τους μέσα στην εβδομάδα, που κάνουν κάτι «μεγαλίστικο», στο οποίο εκ των πραγμάτων δεν μπορεί ένα μωρό να συμμετέχει.
