Πρωτεΐνες αποτελούν το βασικό θρεπτικό στοιχείο για την ανάπτυξη. Ο επιθυμητός μέσος όρος πρόσληψης τους κατά την κύηση είναι 60-80 γραμμάρια την ημέρα. Τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνη είναι το γάλα, το κρέας (κατά προτίμηση τα λευκά κρέατα) πάντα πολύ καλά ψημένο, τα αυγά, το τυρί, το γιαούρτι.
Υδατάνθρακες είναι μία από τις σπουδαιότερες πηγές ενέργειας. Προτιμούνται αμυλούχες τροφές όπως, ψωμί ολικής αλέσεως, μακαρόνια, ρύζι, δημητριακά. Αποφεύγονται σάκχαρα όπως ζάχαρη, γλυκά, παγωτά, υπερβολική κατανάλωση χυμών και αναψυκτικών.
Λίπη είναι μία σημαντική πηγή ενέργειας και παρέχουν λιποδιαλυτές βιταμίνες, συμπεριλαμβανομένων των A, D και K. Αν και έχουν υψηλή θερμιδική αξία, δεν πρέπει να αποκλείονται από το διαιτολόγιο. Τα λίπη χωρίζονται σε κορεσμένα (ζωικό λίπος, τυρί και βούτυρο), που περιέχουν υψηλή χοληστερίνη, και στα φυτικής προέλευσης πολυακόρεστα (ηλιέλαιο, σησαμέλαιο, παρθένο ελαιόλαδο) που δεν επιβαρύνουν την καρδιά και είναι πιο εύπεπτα. Αποφεύγουμε τις τηγανισμένες τροφές, που απελευθερώνουν τοξικά λιπαρά οξέα, και τις βιομηχανοποιημένες τροφές, που είναι πλούσιες σε θερμίδες, αλλά με μηδενική συνήθως θρεπτική αξία.
Ιχνοστοιχεία και βιταμίνες Σε γενικές γραμμές, στη διάρκεια της κύησης οι ανάγκες για σίδηρο, ασβέστιο, ιώδιο, μαγνήσιο και ψευδάργυρο είναι αυξημένες. Η έγκυος μπορεί να λαμβάνει τα στοιχεία αυτά από το άπαχο κρέας, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα θαλασσινά, τα όσπρια και τα διάφορα φρούτα. Οι βιταμίνες Α και Β περιέχονται στα πράσινα λαχανικά, η Β2 στα δημητριακά ολικής αλέσεως, ενώ η Β5 στο ψάρι, στο άπαχο κρέας, στα πουλερικά και στους ξηρούς καρπούς. Η βιταμίνη C ή ασκορβικό οξύ διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην υγεία της μητέρας και την ανάπτυξη του εμβρύου και ενισχύει την απορρόφηση του σιδήρου και λαμβάνεται από τα εσπεριδοειδή. Επίσης, απαραίτητη είναι η βιταμίνη D για την απορρόφηση και το μεταβολισμό του ασβεστίου. Οι βασικές πηγές της είναι το γάλα και τα δημητριακά. Το φυλλικό οξύ παίζει σημαντικό ρόλο, καθώς η ανεπάρκειά του συνδέεται με την ανάπτυξη μεγαλοβλαστικής αναιμίας στη μητέρα. Είναι απαραίτητη τουλάχιστον μία καλή πηγή φυλλικού οξέος. Τροφές οι οποίες είναι πλούσιες σε φυλλικό οξύ, είναι τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, φρούτα (χυμός πορτοκαλιών, φράουλες). ενισχυμένα δημητριακά και ξηροί καρποί. Συχνά, χορηγούνται ειδικά συμπληρώματα φυλλικού οξέως, ιδίως στην περίπτωση πολύδυμης κύησης. Οι ανάγκες της εγκύου σε σίδηρο δεν μπορούν να καλυφθούν από τις προσλαμβανόμενες τροφές. Για τον λόγο αυτό επιβάλλεται η χορήγηση σκευασμάτων σιδήρου καθ’ όλη την διάρκεια της κύησης και κατά την λοχεία. Επίσης, προτείνεται 4 «μερίδες» γαλακτοκομικών προϊόντων ή φαγητών πλούσιων σε ασβέστιο. Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη ασβεστίου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι 840 mg ανά ημέρα. Μερικές γυναίκες ενδέχεται να χρειάζονται μέχρι και 1000 mg/ημέρα. Τα γαλακτοκομικά, όπως το γάλα, το σκληρό τυρί και το γιαούρτι, και το γάλα σόγιας εμπλουτισμένο με ασβέστιο είναι άριστες πηγές ασβεστίου.
Υγρά Η ισορροπημένη πρόσληψή τους προάγει την εντερική λειτουργία, η οποία μερικές φορές διαταράσσεται κατά την κύηση. Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη υγρών είναι 6 έως 8 ποτήρια την ημέρα. Το καλοκαίρι αυτή η ποσότητα πρέπει να αυξάνεται λόγω αυξημένης απώλειας από τον ιδρώτα και την αναπνοή. Το νερό κυρίως, αλλά και το γάλα και οι χυμοί είναι καλές πηγές υγρών. Το νερό προτιμάται εκτός γευμάτων γιατί μειώνει την πέψη η κατανάλωση του κατά το γεύμα. Αποφεύγονται αεριούχα αναψυκτικά. Δημιουργούν φούσκωμα, πρόσληψη άχρηστων υδατανθράκων και επιβραδύνουν την πέψη. Η καφεΐνη πρέπει να καταναλώνεται μέχρι 300 mg την ημέρα. Να αποφεύγονται ή να καταναλώνονται σε περιορισμένες ποσότητες το τσάι (μειώνει την απορρόφηση του σιδήρου) και τα σοκολατούχα ποτά.
Αλάτι με μέτρο. Δημιουργεί κατακράτηση υγρών, και το τρίτο τρίμηνο μπορεί να δημιουργήσει υπέρταση.
Γλυκαντικές ουσίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης όπως η ασπαρτάμη, αλλά πρέπει να αποφεύγεται η χρήση ασπαρτάμης από εγκύους που είναι ομοζυγώτες για φαινυλοκετονουρία. Καλό θα είναι όμως να αποφεύγεται η σακχαρίνη καθότι μπορεί να παραμείνει στους εμβρυικούς ιστούς.
Αλκοόλ Το πρώτο τρίμηνο πρέπει να αποφεύγεται εντελώς (δημιουργεί ανωμαλίες στη δημιουργία του εμβρύου). Στην υπόλοιπη εγκυμοσύνη (δεύτερο, τρίτο τρίμηνο) πολύ μικρή κατανάλωση( ένα ποτηράκι του κρασιού). Αποφεύγονται τα υπεραλκοολικά ποτά.
Μαγειρεύουμε το κρέας πολύ καλά, πλένουμε τα λαχανικά και τα φρούτα σχολαστικά για να αποφύγουμε μόλυνση από τοξόπλασμα (πρωτόζωο που μπορεί να μολύνει το έμβρυο).Καταναλώνουμε μόνο παστεριωμένο γάλα και αβγά που έχουν ψηθεί καλά για να αποφύγουμε μόλυνση από σαλμονέλα.
Αποφεύγουμε:
σαλάμια, άψητα κρέατα, παστά ,καπνιστά ,ωμά θαλασσινά όπως στρείδια, ωμό ψάρι και καπνιστό σολομό, μύδια, κυνήγι (κίνδυνος για μόλυνση του εμβρύου), έτοιμες σαλάτες, μπλε τυριά (ροκφόρ). Φαγητά σε πολύ υψηλή η χαμηλή θερμοκρασία. γλυκαντικά, πικάντικα φαγητά. Την κατανάλωση συκωτιού και παράγωγά του κατά την εγκυμοσύνη γιατί περιέχει υψηλά επίπεδα Βιταμίνης Α που μπορεί να βλάψουν τον έμβρυο.
